GROND- EN STROOMGEBREK REMT ONTWIKKELING BEDRIJFSRUIMTEMARKT

De florerende Nederlandse economie heeft de afgelopen jaren gezorgd voor een grote vraag naar bedrijfsruimten. De opname van bedrijfsruimten lag 14% hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder. Ondanks de oplevering van veel nieuwe ruimten neemt het tekort aan beschikbare bedrijfsruimten verder toe. De markt neemt de nieuwbouw van bedrijfsruimte grotendeels direct op. Het tekort aan bouwgrond zorgt voor een toenemende schaarste aan geschikte bedrijfsruimten. Bijkomend en nijpend probleem is dat het capaciteitstekort op het stroomnetwerk de benodigde energietransitie remt. Het is afwachten of de oorlog in de Oekraïne, de stijgende rente en inflatie de groei gaan afvlakken.

AANHOUDENDE TEKORTEN

De verwachting is dat de grote tekorten op de bedrijfsruimtemarkt voorlopig aanhouden, ondanks de oorlog in Oekraïne, inflatie en verstoringen in de wereldhandel. De groei zit voor een belangrijk deel in grootschalige transacties, boven de 25.000 m2, zoals logistieke centra en distributiecentra.

De groeiende e-commerce en haperende distributieketens liggen hieraan ten grondslag. Bedrijven willen minder afhankelijk zijn van kwetsbaarheden in de distributieketen. De behoefte aan “nearshoring en reshoring”, opslag en productie die relatief nabijgelegen zijn, neemt daardoor toe.

GEEN GROND

Nieuwbouw komt voorlopig te beperkt op gang. De belangrijkste reden is dat er te weinig grond wordt uitgegeven. De focus ligt bij veel gemeenten op de woningbouwopgave. Ook stijgende materiaalkosten en personeelstekorten zorgen voor vertraging in de realisatie van bedrijfsruimten.

Het aanhoudende tekort zorgt voor verdere opwaartse druk op de huur- en koopprijzen. Het gemiddelde huurprijsniveau steeg alleen het afgelopen jaar al met 5%. De krapte zorgt er ook voor dat de doorstroming stokt. In een jaar tijd is het aanbod met 30% gedaald. Omdat veel MKB-bedrijven het liefst in de eigen regio blijven vanwege hun medewerkers, zet dit een rem op de potentiële economische groei in regio’s.

CAPACITEITSTEKORT

Naast het krappe aanbod lopen bedrijven ook tegen grenzen aan op het gebied van verduurzaming. Door de stijgende gasprijzen stappen bedrijven versneld over op zonnepanelen of een warmtepompsysteem. Nieuwe bedrijfspanden krijgen echter door een capaciteitstekort in veel gevallen geen aansluiting op het stroomnetwerk terwijl zij van het gas moeten. Gegenereerde stroom van zonnepanelen kan niet worden terug geleverd aan het net door gebrek aan capaciteit.

De problematiek van nieuwe aansluitingen op het stroomnetwerk houdt naar verwachting voorlopig aan. Dat zet een stevige rem op zowel nieuwbouw als de broodnodige verduurzamingsslag van bedrijven en hele terreinen. De druk wordt verder vergroot door de kabinetsplannen om vanaf 2025 in te zetten op verplichte plaatsing van zonnepanelen op nieuwe bedrijfsgebouwen met een dakoppervlakte vanaf 250 m2.

Bron : NVM Business 2022